چگونه کودک مان را مودب تربیت کنیم؟






فکر می کردم فرزندانم رفتار درستی دارند تا این که مادربزرگم که همیشه الگوی خانواده است، چند ماه قبل برای شام پیش ما آمد و من جلوی چشمان او شاهد رفتارهای بد آنها بودم. پسر 6 ساله ام تقریبا روی میز لم داده بود و دختر 3 ساله ام مدام وسط حرف دیگران می پرید و فرزند یک ساله ام همه چیز را به اطراف می ریخت. تا دیر نشده باید کاری برای این رفتارها انجام می دادم اما من دقیقا نمی دانستم از چه سنی باید شروع کنم. آیا کودک پیش دبستانی من به اندازه کافی بزرگ شده که بیاموزد باید صبر کند تا نوبت حرف زدنش بشود؟ آیا من می توانم انتظار داشته باشم فرزند 3 ساله ام مدام با غذایش بازی نکند؟ راهنمای پیش رو سن مناسب هر رفتار را به شما توضیح می دهد.

یک تا 2 سال
حدود 18 ماهگی کودک درمی یابد که چند تایید اجتماعی وجود دارد. حالا وقت آن است که به کودک کمک کنید درباره احساسات و نگرانی های دیگران فکر کند.

سلام و خداحافظی را یاد دهید
قبل از آنکه شروع به صحبت کند به او بیاموزید با دست سلام و خداحافظی کند. این اولین قدم در آموزش معاشرت با دیگران است. یک کار دیگر این است که هر روز صبح به او «صبح به خیر» بگویید.

مادامی که در حال خوردن هستید بنشینید
به جای این که به کودک اجازه دهید کل خانه را با میوه ای که آبش همین جور می چکد قدم بزند به او یاد دهید تا زمانی که در حال خوردن است در صندلی اش بنشیند. در این سن کودکان توجه کمی به زمان دارند اما 10 تا 15 دقیقه ماندن در صندلی به آنها درس بزرگی می دهد. بنابراین شما هم باید مادامی که غذا می خورید پشت میز بنشینید. اگر او غذایش را پرت می کرد به او اجازه دهید بداند که این موضوع تبعاتی دارد. «فکر می کنم دیگه گرسنه نیستی اگر یه بار دیگه غذات را پرت کنی دیگر از خوراکی خوشمزه خبری نیست.»

از کلمات اعجاب انگیز استفاده کنید
فرزند شما تا زمانی که کمی بزرگتر شود به طور کامل معنی «خواهش می کنم» و «متشکرم» را نمی آموزد اما از حالا این عادت را به او بدهید. می توانید از راه های بامزه استفاده کنید. برای «خواهش می کنم» دست های تان را روی قلب تان به صورت دایره وار بکشید. برای «متشکرم» دست های تان را روی لب های تان بگذارید و به سمت فردی که می خواهید از او تشکر کنید دراز کنید.


3 تا 4 سال
این اولین دوره آموزش رفتارهای مودبانه به بچه هایی است که می خواهند ادای بزرگ ترها را دربیاورند.

معاشرت های ساده را دنبال کنید
تا 3 سالگی کودک باید قادر به خوردن با قاشق و چنگال باشد. حالا زمان اجرای اصول اولیه است: «از دستمال استفاده کن نه از آستینت»، «با دهان پر صحبت نکن»، «درست بنشین.» هر بار روی یکی دو رفتار تمرکز کنید و به این ترتیب او راحت تر به رفتارها عادت می کند. پلیس بازی درنیاورید و مدام سر فرزندتان داد نزنید.

کلمات مودبانه را زیاد کنید
با کودک خود کار کنید و از جملات بیشتری استفاده کنید مثلا این که «میشه یه خواهشی بکنم!» وقتی یادش رفت به او یک فرصت دیگر بدهید. به این ترتیب او فرصت دارد خودش را اصلاح کند. همچنین می توانید تمام انواع معذرت خواهی را به او یاد دهید و وقتی به مهمانی می رود از میزبان و بچه هایی که با او همبازی شدند، تشکر کند.

مهربان باشید
این به این معناست که فقط از کلمات محبت آمیز استفاده نکنید، بلکه با کودک صحبت کنید و به او یاد دهید در برخورد با دیگران چه کار کند. بنابراین خود به خود کلماتی را که باید استفاده کند، پیدا می کند.


5 تا 6 سال
این قبیل بچه ها دوست دارند مدام رفتار خوب شان را به رخ بکشند اما نمی توانند برای مدت طولانی این کار را انجام دهند آنها وقتی که تحت فشارند دیگر تحمل شان را از دست می دهند.

بر اساس سن تان رفتار کنید
زمانی که با آنها صحبت می کنید یا جواب شان را می دهید یادتان باشد که شما بزرگسال هستید و باید براساس سن تان رفتار کنید. این از جمله مهارت های اجتماعی بنیادینی است که کودک باید بیاموزد اما حتی بچه های با اعتماد به نفس هم چندان مشخص و واضح حرف نمی زنند.

وسط حرف نپرید
خبر خوب این که بچه های 6 5 ساله بالاخره آموخته اند که صبر کنند تا نوبت صحبت کردن شان برسد. حالا اگر بعضی وقت ها یادشان می رود می توانید برای آنها کلمات رمز یا نشانه هایی در نظر بگیرید تا هر زمان لازم بود به او یادآوری کنید. وقتی با صبوری تحمل کرد و حرف نزد خیلی سریع به او توجه کنید. یادتان باشد کودکان در این سن بیشتر از 5 دقیقه نمی توانند صبر کنند.

رفتارهای بیشتری را با او تمرین کنید
بچه ها در این سن خودشان را با دیگران مقایسه می کنند بنابراین می توانید از این راه رفتارهای مودبانه بیشتری را با او تمرین کنید.


7 تا 8 سال
بچه های بزرگ تر ظرفیت درک احساسات دیگران را دارند

مهارت جواب دادن تلفن
از آنجا که این روزها بیشتر از موبایل استفاده می شود شاید بچه ها کمتر با آداب تلفن صحبت کردن آشنا باشند. باید به او یاد دهید وقتی تلفن را برمی دارد سلام کند و اگر شما نمی توانستید جواب دهید به او یاد دهید بگوید «ببخشید به مادرم بگم کی زنگ زده بود؟» یا «ببخشید میتونین پیغام بذارین؟»

بازی هایی که می توانید انجام دهید
کارت جایزه
لیستی از رفتارهای خوب را در یک جدول تهیه کنید. انداختن دستمال سفره روی پا، استفاده کردن از قاشق و چنگال، با دهان بسته غذا خوردن، با دهان پر صحبت نکردن. وقتی کودک یکی از این رفتارها را هنگام خوردن شام انجام داد به او یک کارت بدهید. هر چه تعداد این کارت ها بیشتر شد، جایزه می گیرد.

شام راحت
به کودک قول دهید اگر برای چند روز پشت سر هم رفتار مناسبی انجام داد یک روز را تعطیل اعلام می کنید. او می تواند روی میز لم دهد یا با دهان پر صحبت کند یا حتی با دستش غذا بخورد. به این ترتیب او می فهمد که داشتن ادب چقدر مهم است.

مهمانی خیالی
یک بار میز را برای یک شام خیالی با وسایل پلاستیکی اسباب بازی بچینید. چراغ ها را خاموش کنید و روی میز شمع بگذارید و یک مهمانی خیالی ترتیب دهید. بچه ها از این کار خوششان می آید.

تشکر کردن را تمرین کنید
بچه ها همیشه کادوهایی برای تولد یا عیدی از والدین و دوستان می گیرند. هدیه هرچه که باشد نباید اگر و اما داشته باشد. به او یاد دهید همان لحظه تشکر کند و آن را به روز یا هفته بعد موکول نکنید. هرچه زودتر بهتر. به فرزندتان کمک کنید یک پیغام تشکر بنویسد و آن را با نقاشی تزئین کند. وسایل خانه را بردارید و کادو کنید و به فرزندتان بگویید که آنها را باز کند و درباره آنها هر چیزی که به ذهنش می رسد بگوید. چیزی مثل اینکه «مرسی برای این بسته دستمال کاغذی. این رنگ مورد علاقه من است.»